Over Roma leven tal van ideeën en percepties, ontstaan uit verschillende indrukken, maar die berusten niet altijd op feiten. Dit samenvoegen van indrukken tot een ‘werkelijkheid’ is beeldvorming. Deze ‘werkelijkheid’ houdt aannames in over eigenschappen van bepaalde bevolkingsgroepen. Termen die met Roma geassocieerd worden, zijn bijvoorbeeld ‘overlast’, ‘dieven’, ‘caravan’ en ‘arm’. Het spreekt voor zich dat deze erg negatieve ideeën leiden tot een stereotiepe beeldvorming, wat op zijn beurt impact kan hebben op gedrag van mensen en tot discriminatie kan leiden.
Uitsluiting en racisme ten opzichte van Roma wordt benoemd als anti-tsiganisme of anti-gypsyisme. Het is één van de grootste uitdagingen waar Roma tot op vandaag mee geconfronteerd worden. De beeldvorming over Roma leidt tot uitsluiting en discriminatie op tal van levensdomeinen. In Midden- en Oost-Europa, meestal landen van herkomst, vormt dit aanleiding tot migratie. In West-Europa zorgt het mee voor moeizame inclusie en vaak voor kwetsbare levensomstandigheden. Met andere woorden, in alle delen van Europa – ook België – behoren Roma tot de meest kwetsbare en gemarginaliseerde groepen, zo blijkt uit de speciale Eurobarometer over discriminatie in Europa van 2019.
Interessante praktijken
- Internationale Romadag (8 april). Deze 'Wereld Roma Dag' biedt jaarlijks de kans om Roma te vieren en aandacht te vragen voor Roma. Op 8 april 1970 vond in Londen een van de eerste internationale congressen van de Roma plaats. Tijdens het vierde congres (Warschau, 1990) werd de 'Wereld Roma Dag' uitgeroepen. Op verschillende plaatsen in Vlaanderen vinden activiteiten plaats voor en door Roma.
- 5 november is trouwens de World day of Romani language.
- ‘Reflecties. Roma in België’ is een reizende tentoonstelling met portretten en verhalen van negen rolmodellen uit de Romagemeenschap.
Meer weten over dit onderwerp
- ‘Roma Role Models (949.07 KB) "pdf"’ is een publicatie van het European Roma Information Office (ERIO). Je leest er onder meer interviews met rolmodellen uit de Europese Romagemeenschap.
- Elias Hemelsoet schreef 'A critical appraisal of policies and practices focusing upon the right to education: the case of the Roma in Ghent' (proefschrift, Universiteit Gent, 2013).
- Op de website van het European Roma Rights Centre vind je het artikel 'The Roma: Between a myth and the future' van Dimitrina Petrova (2004).
- 'Een kansloze minderheid in de marge? De sociaaleconomische en politieke positie van de Roma in Europa' is een artikel van Peter Vermeersch voor het tijdschrift Justitiële Verkenningen (2014).
- Op een overzichtspagina over anti-gypsism van de Raad van Europa vind je rapporten, filmpjes en adviezen.
- 20 zaken die Roma niet meer willen horen (video, Engels).
- 'A persisting concern: anti-Gypsyism as a barrier to Roma inclusion (1.26 MB) "pdf"' is een publicatie van het Fundamental Rights Agency (2018). Het gaat over hoe vooroordelen en anti-tsiganisme gevolgen hebben op verschillende levensdomeinen.
- Ama Amitai en Chloë Delcour schreven in 2017 het artikel 'De percepties van Gentse middenveldactoren over Roma en hun integratie: ambigue processen van othering binnen een inclusief kader (1.07 MB) "pdf"' voor het tijdschrift Sociologos.
Deze webpagina's zijn een initiatief van:
